Autoren

∞

Werke

∞

Neu

∞

Information

∞

Shop

∞

Lesetips

∞

Textquelle

∞

Ludwig Frahm

As noch de Trankrüsel brenn'

De ole un de nie Globus

As ik noch Schollehrer in Duvenhamm weer, wahn mi schräg gegenöwer de ole Discher Hoffmann, en lütten Kerl mit en groten Prüntje achter de Kusen, wovon sin Mundwinkel so tohöch trocken würrn, dat he utseeg, as wenn en ewiges Lachen up sin Zifferblatt leeg. He weer in sin Handwark grad keen Dusenkünstler un ok keen Klüfkopp; awer he harr doch ümmer en Anslag un mennigmal ok en deepsinnigen Infall.

Uter sin Dischergewarv bedreev he de Gläscherie, füll gern den Maler in't Geschäft un öv mit Lötkolben, Tinn' un Borax de Dichteree an de Husfruens ehr löckerigen Kannen un Ketels.

Inne Schol leet he nich gern en annern Handwarker neben sik upkamen.

As he nu eenmal inne Ferien de Scholdischen von de Jungs ehr Nams un annere Gedenkrunen glatt huwelt un Finstern und Dören, Schappen un Pult mit en nien hellblagen Anstrich versehn harr, füll em de ole Globus in't Og, de all en bannig vergrämt Gesicht upstell, un heel un deel nich mehr in de nie Umgewung paß. Ahn' sik lang' to besinn', quaß he em mit desülbige Farw öwer un stell em mit vergnögte Mien tom Drögen up dat Schapp.

Dissen Anstrich sett he nich mal mit up de Reknung; he wull sik doch ok mal as Günner von de Schol upspeeln un ehr mit en lütte Schenkung ünner de Ogen gahn. Ümmer leben un leben laten!

Betherto harr de Globus blot in't Innere von Afrika un an de Pole nakt un blot utsehn, nu awer weer he ganz un gar en unbeschreben Blatt worden. Up keen Art und Wies leet sik de Öwertog wedder affpelln, un uns bleev nix anneres öwer, as bi den lütten Bokbinner Otto Kindt inne Langstrat in Olsloe en nien Globus to bestelln.

Twintig Mark schull he kosten.

Dat duer en arigen Stremel.

Anfang November seggt de Bokbinner mal to sin' Nahwer, den Slachter Martens: Wenn du inne nächsten Dag' mal nah Duvenhamm föhrst, denn kunnst du mi en lütten Gefalln dohn. So un so.

Dat kann morgen all losgahn, seggt de Slachter, ik mutt notwennig en paar fette Swien hebben, un in Duvenhamm möt welk sien. Sünndags nahmiddags sünd de Buern am ersten to Hus oder in'n Krog. Klock dree föhr ik los!

Dat paßt den Bokbinner ja verdöwelt hen; he föhrt sülm mit, erstens ut Vörsicht üm den Globus un tweetens wegen de Betahlung.

So inne Schummeree kamt se an. De Slachter will erstmal hier un dar nah Swien anfragen, un de Bokbinner streevt nah't Scholhus. Dar sünd awer alle Dören to, un em blivt nix anneres öwrig, as nah'n Buervagt, de den Dörpskrog hett, to gahn un dar up den Slachter to töben, as se sik affmakt hebbt. Dar kann he ok ja den Globus laten; de Vagt öwerleewert em seeker anne Schol.

Sünst pleggen dar in'n Krog blot an twee Dischen de Kartenspeelers to sitten, de Olen bi'n Aben speelen Solo, un de Jungen döschen dat niemodsche Skatspill, un dat güng – bet up en beten Kreetelie – teemlich ruhig af.

Vundag' awer weer de ganze Döns vull Buern un annere Dörpslüd, un se snacken un grölen, dibbern un dröhnen gegenanner an; mennig Kopp weer all krävrot worden, un mennig Mütz seet all scheef. De Tabaksqualm weer so dick, dat man den Kröger vör sin Schenkschapp kum sehn kunn un streek as en Peersteert ut de Luftklapp inne Dönßendör.

An dissen Dag weern nämlich dree wichtige Ding' tosamen stött. Erstens weer de Jagd verpacht worden, tweetens harr de Schoster sinen Kram uppe Okschon verköfft, wiel he nah Amerika utwannern wull, un drüttens weer morgens en Kerl up en Tweerad dör't Dörp jagt, wovon jeder mehr weeten un woto jeder sin' Verscheel seggen wull, ob nu Peer un Wagen woll afschafft würden, un ob de Isenbahn, de all twintig Jahr in de Köpp spökern däh, nu woll noch nödig weer oder nich.

O ßüh mal an, min lütte Bokbinner, wat föhrt di denn her? Kumm sett di hier man dal! Kröger, bring' em ok mal'n Glas Grog! Hest du mi keen'n Klenner mitbröcht?

Ja, dat harr he; he weer veel to veel Geschäftsmann un harr en paar Dutzend rode Almanachs un en Dutzend »Türkenköpp« to sik steken. Un wat hest dar denn in dat Papier; hest di en grote Petroleumlamp mitbröcht, dat du wedder god to Hus sinn' kannst?

En Globus? Minsch lat mal sehn!

Nu würr't denn ganz musenstill, un de Bokbinner pack ut. Un denn geiht dat Fragen los: De geele Mischenbagen is woll de Akrater, wo dat so heet is? – Wo wahnt denn nu de Swatten? Dreiht de Eer sik denn rechtsch oder linksch rüm? Wo will de Schoster denn nu hin? Lat uns doch erstmal sehn, wo is Duvenhamm? – Is dor nich mit up, wat doh'k denn mit so'n Pappkopp? Awer Hamburg is hier.

So geiht dat wieder, un een is noch gelehriger as de anner. Blot de ole Koops sitt in'n Lehnstohl, schütt den Kopp un seggt: Dat is all nich wahr, wo kann de Eer sik dreihn, denn müssen ja welk Minschen mit'n Kopp inne Luft hang', un min Waterpool uppe Hoffstäd müß ja nachts utlopen, is awer ümmer vull west.

Se dreiht un fingereert denn noch ümmer bi dat Ding herüm. Toletzt seggt de Möller, de all lang' nix mehr in't Glas harr: Lat uns mal en frische Runn' mit den Globus utspeeln. Jeder lett em mal rüm lopen, Hamborg is Trumpf, wer Hamborg ünner den Meerndian bringt, is König, un wer dar am wietsten von af blivt, mutt de Runn' betahln. Nu scheet man los; dat geiht nah't Gewicht; ik weeg 260 Pund un fang an. Denn kümmt de Kröger, denn de Wichelbuer, nahsten Harm Piep usw. Inschenken kannst nu all! Föftein Mann speeln mit, un nu güng dat Dreihn denn ja los.

Hein Nötknacker de Ramaker – he mök nämlich uter Wagen, Plög un Eggen ok hölten Nötknackers, un sowat farwt denn op den Nam' af – würr König, un Buer Jürn Plinkmann – he plink ümmer so mit de Ogenlider – leet Hamborg grad inne Middernach sitten un müß de Zech betahln.

Se prost un drinkt denn nu, blot Friech Peemöller nich, wiel he sin Glas umstött harr. Denn kümmt ok de Slachter Martens un bewilligt en frische Runn', dat sin Lüd, wo he mit hanneln will, nich so hartliewig sünd.

Lat uns man noch ins Een' utdreihn! Nä, dat speel ik nich wedder mit, ich kann dat nich mit min stieven Fingern so genau maken. Un ik kann den Punkt garnich sehn.

Un wedder hett de dicke Möller en anslägschen Kopp: Wi makt de Kugel ut dat geele Hofisen los, steekt de Erdaß wedder dör, de Schruben dreiht wi vör, un denn hangt wi den Boßel mit'n langes Band an'n Böhn up, dat he en Hand lang baben den Disch speelt. Jeder, wer mitspeeln will, nimmt en Beerbuddel un stellt em an en bestimmten Platz uppen Disch, as'n Kegelspill, un wer denn am wenigsten Buddels ümsmitt, de is anne Kosten.

Dat unkloke Spillwark geiht denn nu los; dar sünd awer man elm Mann mehr, de de Bast riskiert. De Bokbinner mutt mit Swewelsticken dat Protokoll föhrn, un sließlich hett de Schoster mit twee Buddels verspeelt. Dat paß em awer ganz un gar nich in sin Bereknung; he wull sik dar so mank dörsliekern. Uterdem harr de Möller em ut Schawernack den Globus tom allgemeinen Gelächter an'n Kopp speeln laten, – so is he denn mächdig fühnsch worden, un he bitt de Tähn' tosam', nimmt en Beerbuddel un smitt em up den Erdboßel, grad in den Aflandschen Ozean rin, dat de Buddel binn' liggt un blot mit'n Kopp utkiekt. Wenn de stahlern Erdaß em nich upholn harr, weer he in'n groten Ozean as'n Vulkan utbroken.

Minsch, büst du unklok?

So nu betahl man!

Ach wat, seggt de Möller, nu brukst du garkeen Schipp nah Amerika; nu springst du von Hamborg up din Buddel, un mit'n tweeten Sprung büst öwer den groten Diek röwer.

De eene Hälfte von de Gesellschaft mök sik nah dissen Utfall uten Stoff, de annern awer blewen noch sitten un hebbt noch dat Duvenhammer Hochtiedsleed sung'n, un de Möller hett de Musikbegleitung dorto makt, indem he in jede Hand en Wienbuddel nöhm, wo en Lepel rinsteeken weer, sik denn mit'n Puckel an de Dönßendör stell un mit de Ellbagens den Takt an de Dör störr, so dat dat togliker Tied trummeln un klingeln däh. Dat weer en deffdige Musik.

Mit den Globus güng dat teemlich god aff; he müß allerdings wedder mit den Bokbinner torügg un doktert warrn. Von de Bedeeligten hett jeder en Mark Strafgeld betahlt, so dat he man mit elm Mark to Bok to stahn köm. – Seggt man blot den Schollehrer dat nich, sünst kriggt he uns noch inne Zeitung.

Aber ümmer, wenn up de Scholprüfung von de Erdbeschriewung de Red' weer, störrn sik de Buern an un swistern sik to: Weest noch, Nahwer, wo Hamborg liggt?